Instytut Literaturoznawstwa i Językoznawstwa UJK w Kielcach
Zakład Badań Kulturowych ILiJ
Literaturoznawcze Koło Naukowe „Pryzmat”
zapraszają na Ogólnopolską Konferencję Naukową
pod honorowym patronatem
JM Rektor UJK prof. dr hab. Beaty Wojciechowskiej
Prezydent Miasta Kielce Agaty Wojdy
GALERIA POSTACI. MAPA MIEJSC
Edmundowi Niziurskiemu w 100. rocznicę urodzin
Kielce, 3-4 czerwca 2025
W Księdze dla starych urwisów. Wszystko, czego jeszcze nie wiecie o Edmundzie Niziurskim Krzysztof Varga (2019) zadaje szereg ważnych pytań, które motywują do pogłębionego i wieloaspektowego spojrzenia na twórczość pisarza z Kielc. Wśród kwestii poruszanych przez krytyka szczególnie aktualne wydają się następujące:
Co takiego było w pisarstwie autora „Sposobu na Alcybiadesa”, że jego historie, rozgrywające się w zgrzebnej Polsce, tak bardzo przemówiły nam do serca, ale i do rozumu? (…) Dlaczego i Zygmunt Miłoszewski, i Jerzy Pilch, i Juliusz Machulski, i Mariusz Czubaj, i Grzegorz Kasdepke oraz wielu innych na stronach tej książki przyznają: Niziurski naszym Mistrzem był i potrafią na wyrywki z pamięci zacytować fragmenty jego powieści? (Varga 2019).
Zapraszamy naukowców i miłośników prozy autora Księgi urwisów, by wspólnie poszukiwać odpowiedzi na powyższe pytania z perspektywy, między innymi, koncepcji miejsc autobiograficznych (Czermińska 2011), kartografii krytycznej (Rybicka 2013), Children Studies (Lenzer 1991, Szymborska 2014). Mamy nadzieję, że spuścizna pisarza, poddana oglądowi w 100. rocznicę jego urodzin, zarówno w kontekście tradycyjnie prowadzonych badań nad literaturą, jak i w świetle współczesnych, nowatorskich ujęć metodologicznych, stanie się również okazją do refleksji nad szeroko rozumianymi eksplikacjami tekstów kultury. Rok 2025 może być początkiem nowych poszukiwań i głębszych eksploracji.
Zapraszając Państwa do udziału w konferencji nadmieniamy, iż nawiązuje ona do tradycji badań nad literaturą współczesną, w tym regionalną (świętokrzyską) w Uniwersytecie Jana Kochanowskiego w Kielcach. Wiele sesji naukowych zainicjował prof. Jan Pacławski, dlatego w Roku Jubileuszu Niziurskiego świętować będziemy również 90. rocznicę urodzin Pana Profesora.
Proponujemy, aby w dyskusji znalazły się następujące zagadnienia:
1) Proza Edmunda Niziurskiego dla dzieci i młodzieży oraz dla dorosłych
- perspektywa Children Studies w książkach Edmunda Niziurskiego;
- kulturowe twarze dzieciństwa: homo ludens, homo domesticus, homo legens (Grzegorz Leszczyński);
- proza Niziurskiego jako ”miejsce spotkań” pokoleń (młodzi (re)contra starsi);
- twórczość Edmunda Niziurskiego jako klasyka literatury dla dzieci i młodzieży;
- typologie gatunkowe prozy (od powieści dla niedorosłego odbiorcy do prozy dla dorosłych, warsztat pisarski);
- książki autora Sposobu na Alcybiadesa w recepcji czytelniczej;
- „archeteksty” a toposy w prozie Edmunda Niziurskiego (przemieszczenia kulturowe);
- zagadnienie intertekstualności (wpływy i zależności, komparatystyka, aluzja literacka);
- cykle literackie (zbliżona problematyka, sposób prezentacji, tożsamość genologiczna, sygnały tytularne);
- stylizacja językowa (slang młodzieżowy, język nauczycieli, językowe wykładniki dyskursu międzypokoleniowego);
- fenomen pamięci i tożsamości – (re)konstrukcje kielecczyzny w prozie autora Księgi urwisów (zabytki, krajobraz, infrastruktura, toponomastyka i onomastyka, miejsca autobiograficzne);
- (re)wizja rzeczywistości w prozie dla dorosłego odbiorcy.
2) Kulturowe i naukowe konteksty
- ilustracje pozwalają lepiej „rozumieć” – funkcje, typy, role ilustracji;
- instytucje wydawnicze oraz czasopisma publikujące prozę Niziurskiego;
- adaptacje filmowe książek kieleckiego pisarza;
- Edmund Niziurski w radiu (słuchowiska, wywiady, felietony);
- praca redakcyjna Edmunda Niziurskiego;
- krytyka literacka wobec fenomenu autora;
- konferencje naukowe poświęcone twórczości Edmunda Niziurskiego;
- twórczość literacka Edmunda Niziurskiego w badaniach naukowych;
- inne.
Podane tematy stanowią jedynie propozycje ze strony Organizatorów. Każdy pomysł dotyczący Niziurskiego będzie przez nas mile widziany.
Zaproszenie kierujemy do badaczy literatury, w tym dziecięcej i młodzieżowej, językoznawców, kulturoznawców, medioznawców, filmoznawców, historyków, krytyków literackich, pedagogów, artystów-grafików, dziennikarzy, bibliotekarzy, nauczycieli, doktorantów, studentów oraz wszystkich tych, którzy, jako czytelnicy prozy E. Nizurskiego, chcieliby się podzielić swoją refleksją na temat lektury jego utworów.
Chętnych zapraszamy również do wzięcia udziału w konkursach inspirowanych twórczością Edmunda Niziurskiego oraz w warsztatach i innych wydarzeniach towarzyszących Jubileuszowi (informacje na stronie https://ilij.ujk.edu.pl/niziurski2025).
Opłata konferencyjna wynosi 500 zł (pracownicy naukowi), 400 zł (doktoranci i studenci). Nie obejmuje kosztów dojazdów i noclegów. Prosimy o jej uiszczenie do 9 maja 2025. KONTO: 31 1160 2202 0000 0003 3754 1719 (imię i nazwisko; dopisek: Nizurski2025).
Na prezentację referatów przewidujemy około 15 minut. Planujemy wystąpienia zarówno w formie stacjonarnej, jak i zdalnej. Szczegółowe informacje organizacyjne i publikacyjne wyślemy uczestnikom w terminie późniejszym.
Na zgłoszenia czekamy do 16 kwietnia 2025 (niziurski2025@ujk.edu.pl; formularz dostępny na stronie internetowej konferencji wraz z klauzulą informacyjną dotyczącą przetwarzania danych osobowych).
Liczymy na Państwa udział w tworzeniu wydarzeń, które upamiętnią wyjątkowy Jubileusz Edmunda Niziurskiego.
Serdecznie zapraszamy do uczestnictwa w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej
oraz imprezach towarzyszących
Organizatorzy
dr hab. Marta Bolińska, prof. UJK (przewodnicząca Konferencji)
dr hab. Małgorzata Krzysztofik, prof. UJK
dr hab. Agnieszka Miernik, prof. UJK
dr Kinga Solewicz
mgr Agnieszka Dolecka
mgr Aleksandra Kobiałka (sekretarz Konferencji)
mgr Edyta Olszańska-Smolarek
lic. Rozalia Urbanik
Organizatorzy
Patronat
