Czy polskie nazwiska się odmieniają

Czy polskie nazwiska się odmieniają? Jak tak, to w jakich przypadkach?
Odpowiedź PJ:

Na tak ogólne pytanie można by udzielić ogólnej odpowiedzi: TAK, POLSKIE NAZWISKA NALEŻY ODMIENIAĆ.
W szczegółach należałoby dodać kilka uściśleń, także dość ogólnych. Odmianie podlegają nazwiska męskie oraz żeńskie zakończone na -a (oraz niektóre na -y). Problematyczny może być jednak wołacz: panie Nowak czy panie Nowaku (obydwa warianty brzmią niefortunnie). Czasem toleruje się w normie użytkowej brak odmiany nazwisk męskich zakończonych na -o lub -e, jeśli odmieni się imię lub jakiś tytuł, stojący przed takim nazwiskiem (np. z profesorem Kołodko – lepiej: z profesorem Kołodką). Silna jest też obecnie tendencja do pozostawiania bez odmiany nazwisk par małżeńskich: państwo *Nowak (poprawnie: państwo Nowakowie).
Aby poprawnie odmienić nazwisko, trzeba włączyć je do odpowiedniego typu deklinacyjnego, np. nazwisko Przybysz odmienia się w liczbie pojedynczej jak rzeczownik piekarz (piekarzem – Przybyszem), zaś Citko jak matka (matki – Citki). Ponieważ jednak trudno znaleźć odpowiedni rzeczownik, niektórzy w wypadku trudniejszych nazwisk pozostawiają je bez odmiany. To wprawdzie zazwyczaj błąd, ale wiele osób toleruje ów zwyczaj.
Wiele przykładów odmiany nzwisk polskich można znaleźć na stronie naszej poradni.

Piotr Zbróg, ILiJ UJK.

<< Powrót