dr hab. Irina Rolak prof. UJK
Urodziłam się w Moskwie, jestem absolwentką Państwowego Uniwersytetu Moskiewskiego (MGU) im. M. Łomonosowa, wydziału filologicznego. Ukończyłam również szkołę muzyczną I stopnia w Moskwie i II stopnia w Pradze. W latach 1987-1988 pracowałam jako przewodnik w młodzieżowym Międzynarodowym Biurze Turystycznym „Sputnik” w Moskwie.
Od roku 1989 jestem pracownikiem UJK w Kielcach. W roku 1998 obroniłam pracę doktorską na Uniwersytecie Warszawskim nt. „Ewolucja współczesnej leksyki rosyjskiej i jej egzemplifikacja w procesie glottodydaktycznym na poziomie studiów wyższych w Polsce” (promotor – prof. zw. dr hab. Władysław Figarski).
Rozprawę habilitacyjną nt. „Wieloczynnikowy model nauczania polskich specjalistów języka rosyjskiego biznesu” napisałam i obroniłam w Państwowym Instytucie Języka Rosyjskiego im. A.S. Puszkina w Moskwie w 2016 roku i otrzymałam tytuł naukowy доктор педагогических наук, który nostryfikowałam w Uniwersytecie Pedagogicznym im. KEN w Krakowie. Konsultantem naukowym pracy był prof. zw. dr hab. Jurij Prochorow.
Aktywnie uczestniczę zarówno w życiu akademickim uczelni jak w prowadzeniu badań naukowych. Jestem Autorką ponad 60 artykułów naukowych, opublikowanych w kraju i za granicą, monografii oraz rozdziałów monografii. Problematyka powyższych publikacji obejmuję różnorodne zagadnienia dotyczące komunikatywnych, pragmatycznych, kulturowych oraz dyskursywnych aspektów nauczania języka rosyjskiego biznesu. Biorę również udział w międzynarodowych konferencjach naukowych.
Opracowałam program nauczania – moduł „Język rosyjski biznesu” na naszej uczelni, który prowadzę od roku 2005. W latach 2005-2011 byłam Kierownikiem Centrum Przygotowawczo-Egzaminacyjnego na bazie Instytutu Puszkina w Moskwie, przygotowałam do egzaminu na certyfikaty języka rosyjskiego na różnych poziomach ponad 500 osób. W latach 2017-2020 byłam kierownikiem Modułu języka rosyjskiego w warsztatach UE „Pasjonaci wiedzy”, skierowanych do uzdolnionych uczniów szkół ponadgimnazjalnych, w których prowadziłam również zajęcia językowe
– zainteresowania badawcze:
języki specjalistyczne oraz ich nauczanie w Polsce. Koncepcja moich badań polega na utworzeniu i zastosowaniu w nauczaniu uniwersalnego modelu kształtowania kompetencji komunikatywnej w języku obsługującym biznes i komercję (podejście dyskursywne). Wszystkie kompetencje, składające się na kompetencję komunikatywną (językowa, socjolingwistyczna, dyskursywna, socjokulturowa, socjalna, strategiczna oraz przedmiotowa (język biznesu) rozpatrywane są pod względem zróżnicowania poziomów wiedzy językowej w sferze biznesu i komercji zgodnie z wymogami Rady Europy oraz poziomami, opracowanymi przez zespół Autorów z Państwowego Instytutu Języka Rosyjskiego im. A.S.Puszkina w Moskwie. Dużą uwagę poświęciłam w badaniach nauczaniu komunikacji międzykulturowej oraz taktykom przekładu i nauczaniu przekładu (jako części tej komunikacji) w sferze komunikacji zawodowej.
W prowadzeniu badań ściśle współpracowałam z pracownikami Państwowego Instytutu Języka Rosyjskiego im. A.S. Puszkina w Moskwie oraz konsultantami Izby Przemysłowo-Handlowej Federacji Rosyjskiej.
W chwili obecnej prowadzę badania różnych gatunków pisemnej komunikacji biznesowej pod względem jej nauczania. W tym celu zastosowana została analiza dyskursu, ukierunkowanego nie tylko na analizę struktury tekstu, ale również na wyrażone przez te struktury eksplicytnie i implicytnie wyrażone znaczenia i opinie. W celu powiązania tych implicytnie i implicytnie wyrażonych znaczeń analizuję kognitywny, socjalny, ekonomiczny oraz kulturowy konteksty dokumentów.
Najważniejsze publikacje:
Monografie
- «Многофакторная модель обучения русскому языку делового общения в Польше: дискурс, культура, прагматика» – Kielce: Wydawnictwo UJK, 288 s.
- Irena Hubicka, Martyna Król-Kumor, Irina Rolak, Anna Żelezik, Русский язык в сфере туристического бизнеса в Польше. Лингвокультурологическое исследование, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce ISSN: 978-83-7133-743-7. 227 s.
- Rozdziały w monografiach
- Na Białorusi:
- Дискурс-знание и опыт изучения дискурса в контексте направления РЯДО (Русский язык делового общения) W: La Table Ronde – Лингвистика дискурса и перспективы ее развития в парадигме современной славистики. (red. И. Ухвановa, А. Кожиновa, Е. Савич.) Вып. 2. Mińsk 2013, s.335-343. ISSN 2218-8802
Na Łotwie:
- Выработка навыков говорения на занятиях по русскому языку делового общения в польской аудитории W: Взаимодействие языков и культур: русский язык в культурно-коммуникативном пространстве новой Европы (вып.1).(red. Ю.Е. Прохоров), Ryga 2005, s.350-360. ISBN-9984-763-59-5
W Polsce:
- Способы введения новой лексики на занятиях по русскому языку делового общения.В: Русистика и современность. Глоттодидактика.4. (red. A. Paliński i G. Ziętala). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, 2006, s.265-274. ISBN 978-83-7338-187-2
- Деятельностный подход к обучению русскому языку делового общения. W: Русский язык в иностранной аудитории – теория, практика, цели и результаты преподавания (red. Urszula Siemianowska), Wydawnictwo Primum Verbum, Łódź 2011, s.151-158. ISBN 978-83-62157-45-7
- Выработка умения составления письменных текстов разных жанров на занятиях по русскому языку делового общения (продвинутый сертификационный уровень) W: Współczesne badania nad kulturą, literaturą i językiem rosyjskim (ред. Dorota Paśko-Konieczniak),Wyd.Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012, s.497-507. ISBN/ISSN: 978-83-231-2805-2
- Подготовка и проведение деловой игры «переговоры» на продвинутом уровне владения русским языком делового общения W: Język rosyjski w przestrzeni komunikacyjnej (red. H. Munia i S. Szaszkowa), Wydawnictwo UMCS, Lublin 2016, s.125-131.
- Информативные модели письменной формы делового дискурса, s. 75-88. W: Martyna Król-Kumor, Irina Rolak (red.), Współczesny dyskurs rosyjski, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce, ISBN 987-83-7133-837-3
- Образ – имидж – бренд – логотип как участники интеракции в маркетинговой коммуникации,203-214, W: Język w komunikowaniu i dyskursie pod red. Piotra Zbróga, ISBN 978–83–62068–50–0 Wydawca Muzeum Narodowe w Kielcach, 2019.
Podręcznik akademicki
- «Менеджмент и коммуникации. Русский язык бизнеса. Продвинутый уровень» – Kielce: Wydawnictwo UJK, 2012 – 470 s. (współautorstwo z A. Żelezik)
Artykuły naukowe w rosyjskich czasopismach naukowych (lista ministerialna – VAK Rosji)
- Перевод как одно из необходимых речевых умений в обучении русскому языку делового общения. W: „Русский язык за рубежом (учебно-методический иллюстрированный журнал) №3/2011 (226), Moskwa 2011, s.36-40
- Обучение польских специалистов русскому языку делового общения в свете новых тенденций Совета Европы W: Вестник ЛГПУ им. А.С.Пушкина в Петербурге – Научный журнал, №4 – т.1.- Филология, Sankt-Petersburg 2011, s.245-251
- Коммуникация и прагматика в обучении польских специалистов русскому языку делового общения W: Вестник Российского университета дружбы народов №3, Moskwa 2012, s.33-40.
- Роль межкультурной коммуникации в процессе обучения русскому языку делового общения в польской аудитории W: Вестник Кемеровского государственного университета культуры и искусств № 24′ 2013, s. 168-176.
- Лексико-фразеологические особенности деловой речи в обучении польских учащихся русскому языку делового общения W: Вестник Новгородского государственного университета (Серия Гуманитарные науки) № 72′ 2013, s.109-113.
- Устный деловой дискурс и вопросы его преподавания иностранным учащимся – «Язык и культура» №2 (26) 2014. W: Научный периодический журнал. Tomsk ISSN 1999-6195, s.107-117.
- Интерактивные модели общения в контексте обучения РЯДО. Научный журнал «Филология и человек». Barnauł №1. s. 166-173.
- К вопросу выражения модальности в обучении иностранных учащихся речепорождению в письменном деловом дискурсе W: Мир лингвистики и коммуникации (Czasopismo elektroniczne) 2014, № 3 – http://tverlingua.ru/ ID 0421200038\XXXX
- Информативные модели общения в контексте обучения иностранных студентов русскому языку бизнеса W: Русский язык за рубежом №1/2015, s. 31-36
Artykuły naukowe w ukraińskich czasopismach naukowych (lista ministerialna – VAK Ukrainy)
- К вопросу об обучении переводу текстов из области делового общения с польского на русский язык на продвинутом уровне владения языком W: Мова i культура – Наукове Видання (red. Д. Бураго), вып. 16, № III(165), Видавничий Дiм Дмитра Бураго, Kijów 2013; s. 111-118.
- Лексико-грамматический аспект в обучении деловым дискурсам иностранных учащихся W: Мова i культура – Наукове Видання (главн. ред. Д. Бураго), вып.17, т. III (171) – Kijów 2014, s.353-360.
- Oсобенности экономического дискурса сквозь призму преподавания русскогоязыка делового общения W: Мова i культура (Науковий журнал). – К.: Видавничий дім Дмитра Бураго, 2015. – Вип. 18. – Т. III (178). – 400 с., s. 329-334.
Artykuły w recenzowanych czasopismach międzynarodowych:
«Respectus Philologicus»
- Об особенностях терминологической группы слов со значением ‘цена – стоимость’ /‘cena– wartość и проблеме их эквивалентности в переводе – «Respectus Philologicus» № 26(31) 2014, s. 239-247.
W polskich czasopismach naukowych:
- Деловой дискурс как центральная категория обучения РЯДО W: Studia Rusycystyczne UJK(red. Lidia Mazur-Mierzwa), t. 22, Kielce 2014, s. 63-72.
- Приемы воздействия на участников бизнес-отношений и их языковое выражение в обучении польских специалистов русскому языку делового общения. W: Studia Rusycystyczne UJK(red. Lidia Mazur-Mierzwa), t. 23, Kielce 2015, s. 73-78.
- Активизация мыслительных и творческих способностей студентов на занятиях по РЯДО в польской аудитории W: Studia Rusycystyczne UJK(red. Lidia Mazur-Mierzwa), t. 24, Kielce 2016, s. 123-128.
- Ирина Роляк (artykuł) Особенности сетевого делового этикета в русском и польском языке, s.139-144 W: Studia rusycystyczne UJK, t.25, 2017, pod red. Lidii Mazur-Mierzwy i Martyny Król-Kumor.
- Ирина Роляк (artykuł) Обучение польских cтудентов русскому языку в сфере международного туристского бизнеса: дискурсный подход .143-150, W: Studia rusycystyczne Uniwersytetu Jana Kochanowskiego,t. 26, pod red. Martyny Król-Kumor, Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, Kielce 2018.
Kontakt: irina.rolak@ujk.edu.pl
Konsultacje/egzaminyzaliczenia: dr hab. prof. UJK Irina Rolak