Łoś dziko żyjący

Szanowni Państwo, mam pytanie dotyczące następujących zdań: A) Łoś to zwierzę dziko żyjące. B) Dzieci dokarmiają dzikożyjące zwierzęta. Czy są one poprawne? A może w obydwu przypadkach powinna być pisownia rozłączna? Albo też łączna?
Z wyrazami szacunku
Tomasz

Odpowiedź PJ:

Rzeczywiście, pisownia tego typu wyrażeń może sprawiać problemy. Zasada ortograficzna jest następująca: jeśli pierwszy człon jest przysłówkiem (a dziko nim jest), a drugi jest imiesłowem odmiennym lub przymiotnikiem określanym przez ten przysłówek (żyjący to imiesłów odmienny), całość to zestawienie i pisze rozdzielnie. Poprawnie należy więc napisać: Łoś to zwierzę dziko żyjące i Dzieci dokarmiają dziko żyjące zwierzęta (a nawet: zwierzęta dziko żyjące). Inne przykłady: cicho grająca (pozytywka), dziko rosnący (krzew), wolno stojący (dom), świeżo malowana (ławka). UWAGA 1.: niektóre wyrażenia tego typu scaliły się i pisane są łącznie. Wtedy zwykle wyrazy nie nazywają chwilowej własności, ale określają stałą właściwość danego obiektu, np.: dalekowidzący, krótkowidzący (ktoś z wadą wzroku), jasnowidzący (jasnowidz), ale: jasno widząca skutki swych działań, słabosłysząca (mająca słaby słuch), ale: pani słabo słysząca pytania; średnio zamożny, ale także: średniozamożny. UWAGA 2.: Można by się zastanawiać, czy wyrażenie dziko żyjący nie oznacza trwałej cechy zwierzęcia. W wypadku niektórych zwierząt tak jest z pewnością i możliwa byłaby wtedy pisownia łączna. Na razie jednak polecam zapis rozłączny.

Piotr Zbróg, IFP UJK

<< Powrót